De chimpansee en de schildpad. Bregje Jonkhart

In mijn werk bespreek ik met mensen hoe het brein werkt en hoe we op onze partners reageren met een vorm van ‘vechten, vluchten of bevriezen’, of een combinatie daarvan. Om de patronen -ik noem ze ook wel dansen- die er dan in relaties ontstaan te illustreren heb ik altijd mijn twee vriendjes bij me: de chimpansee en de schildpad. Die ‘dansen’ tijdens de sessies wat af.

Ik neem ze ook mee als ik groepscursussen geef, zoals de Let LOVE shine! dag bij Noordstraalt. Dan verdelen we de groep in twee teams: het team van de chimpansees (de vechters) en het team van de schildpadden (de vluchters). Dan geven de deelnemers van ‘team Chimps’ en ‘team Turtles’) elkaar een presentatie over ‘hoe wij reageren als we ons niet begrepen of bedreigd voelen’. Dat leidt vaak tot veel herkenning en hilariteit.

Team chimps:
Als wij ons niet begrepen voelen gaan wij: aan je trekken, veel praten om het te doorgronden, ons gelijk halen, kritiek uiten, verwijten, ons verdedigen in een tegenaanval, je claimen, contact eisen, het beter weten, analyseren en doordrammen.

Team Turtles:
Als wij ons niet begrepen voelen gaan wij: eerst verdedigen maar als het te spannend wordt willen wij de harmonie bewaren en trekken we ons terug, conflicten ontwijken, uitstellen, fysiek vluchten of weggaan, sussen en relativeren. We klappen ook snel dicht door de stress, ook omdat we niet makkelijk over emoties kunnen praten (en ze wellicht ook niet goed kunnen voelen).

En dan?
Elke keer stelt wel iemand de vraag: en hoe kunnen we dit doorbreken? En ons antwoord is: het begint bij het leren nemen van een time-out. Vaak gaat er dan een zucht van opluchting door het Turtle team: dat is precies wat wij ook altijd zeggen! De chimps worden heel onrustig, want een time-out is niet bepaald hun stijl.
Een keer zei een turtle tegen de chimps: Ja, als jullie ons nou gewoon even met rust laten…. Dan komen we daarna vanzelf wel!
Waarop een andere turtle zachtjes zei: Of niet, want we hebben liever dat je het gewoon vergeet. De chimps sprongen verontwaardigd op: Ja, maar dan horen jullie toch nooit wat we tegen jullie zeggen! Dat bedoelen we: jullie lopen altijd overal voor weg!

Helaas turtles: een time-out nemen betekent óók dat je na de time-out (van laten we zeggen 30-60 minuten) wél weer in verbinding gaat om te praten (en luisteren!) naar wat er speelt in de relatie. Zonder dat herstel van verbinding lukt het niet om een time-out te nemen.
Wil je meer weten over de Let LOVE shine! dag bij Noord Straalt?
De eerstvolgende vindt plaats op 12 februari 2022. Meer info vind je hier. 
#letloveshine #relaties #liefde #relatieapk #relatietherapie #relatiecoaching #verbinding